KEKLİK KAPANI
”Keklik gibi kanadımı süzmedim..”
Böyle başlar içli bir türkümüz.
Doğduğum topraklar, dört dağ içine konumlanmış Akbaş köyü. Torosların kucağında; doğası güzel mi güzel, şirin mi şirin, muhteşem bir köy. Yerleşim olarak geniş ve dağınık. Serik’ e bağlı olan köy potansiyeli yüksek olmasına karşın ekonomik anlamda yoksul.
Şimdi biraz gerilere gideyim.
Küçük bir çocuğum daha. Bir yaz günü kapan kurup keklik yakaladım. Kapan; genişçe, say diye adlandırdığımız düz taş ve ağaç gereçlerle yapılan ilkel bir av düzeneği. Kapan kurmak için, küçük bir çukur kazılır, kazılan çukura yem bırakılır. Keklik yemi yemeye başlayınca da kapan gürperek kapanır. Keklik yakalanmıştır. Çıkışı pek mümkün değil. Yörelere göre; tuzak, ökse, fak olarak adlandırılır bu düzeneğin adı. ‘Faka basmak’ deyimi burdan türemeş olabilir. Kapanı kurdum. Kapana bakmak için ormanlık alana gidiyorum. Kapan kürpmüş. Keklik yakalanmış. Kekliğin kapanda yakalandığını görünce; hopluyor, zıplaplıyor, sevinçten havalara uçuyorum.
Çünkü bir kekliğim var artık. Kekliğime hayıt ağacından güzel bir kafes örmeliyim. Dişi bir keklik. Boynunun altı kınalı, gözleri sürmeli, ötüşü içli mi içli:
“Gag gag gubarak, gak gag gaburak, gag gag gaburak..”
Her keklik gibi, elbette o da eşli bir keklik. Ötüşüyle, şekliyle, rengiyle, hayvanlar aleminin en güzel kuşlarından birisi keklik. Böyle olunca, türkülerimize, oyunlarımıza, folklorumuza sıkça konu olmuş.
Etinin çok leziz olması da, kekliği aranan bir av hayvanı yapmış tüm zamanlarda. Çirkin olsan başa bin bela, güzel olsan bin bir bela. Günler geçiyor geçmesine. Gelgelelim; gel zaman git zaman derken, ruhumda bin türlü bun. Daraldım iyiden. Kafesteki kekliğin; hali, ötüşü, kederli bakışı; heyacanımı, sevincimi, mutluluğumu tüketiyor.
Duygularım alt üst. Sevincin yerini; hüzün, iç burukluğu, tarifsiz bir acı aldı mı. Tanrım!
Keklik acıklı acıklı öterek tutsaklıktan kurtulmak istiyor bes belli. Düşünüyorum. Bu mevsimde yavruları büyümüş olmalı. Bu durumda ne diye üzgün keklik? İçim içimi yiyor, kendi kendime sorular sorup, yanıtlar arıyorum. Biz insanlar kafeste yaşayabilir miyiz? Ağlıyorum.
Anacığım:
“Niye ağlıyorsun güzel oğlum” der.
‘Kekliği götürüp ormana salacağım.’
Beni öptü:
“Hadi bırak hisli oğlum.”
Ait olduğu doğaya salıverdim kekliği. Uçmak istiyor. Denedi bir süre. Çok zorlandı. Kanatlarını çırpsa da, uçamıyor bir türlü.
Tutsaklık nerdeyse uçmayı unutturmuş.
Emekledi, emekledi, en sonunda uçup gitti göklere. Sürmeli kekliğim. O özgür, ben ondan daha özgür. Çocuk yaşımın en ağır yükünden kurtuldum o an.
Tüm kuşlar özgürce uçmalı.Tüm canlılar özgürce yaşamalı. İnsanlık binlerce yıldır dişiyle tırnağıyla; ağır bedeller ödeyerek kazandı özgürlüğü.
Peki nasıl oldu bu? Aklını, beynini, düşüncesini, özgürleştirip, bağımsızlaştırarak elbet.
Özgürlük aynı zamanda sorumluluk ister. Ne özgürlükten, ne de sorumluluktan vaz geçebiliriz.
Sorumluluk bilinç ister. Sevgi ister. Emek ister. Yürek ister. Bilgi ister. Özen ister. Yurtseverlik ister. Hem ulusal, hem de evrensel stratejik bakış açısı ister. Diktatörleri devire devire kazandığımız özgürlük bizim. Devredilmez, devralınmaz. Özgürlük, en temel demokratik insan kakkı.
Tüm canlıların hak ve hukukunu korumaksa, en önce; özgür ve sorumlu yurttaşların görevi..
Üretmeli. Tüketmeden beslenmeli.
Hakça da bölüşmeli. El aleme muhtaç olmadan, başı dik ve vakur yaşamalı.
Çünkü; Ulu Önder Sarışın Kurt Atatürk; yedi düveli yenerek, başı dik, özgür, egemen, tam bağımsız bir ülke kurdu ve bizlere emanet etti.
Emanete ihanet olmaz!
Emanete sahip çıkalım.
Sonsuza dek özgür ve bağımsız bir ülkede yaşamak istiyorsak, çevremizdeki kapanlara dikkat edelim. Sakın ola ha!
İngiliz ipiyle kuyuya sallanmayalım.
Amerikan gazıyla uçmayalım.
Yabancılara güvenmek aymazlıktır.
Yaşasın tam bağımsız laik ve demokratik Türkiye Cumhuriyeti!
Himmet Cansız
Dipçe:
Eski bir yazımı güncelleyip, yeniden paylaşma gereği duydum (2019).