Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaynak Selekler anlattı
YAŞLILIK
ÜZERİNE
10 EFSANE
‘’Bilimsel araştırmalar; aslında ileri yaşlarda da sağlıklı bir yaşam sürmenin mümkün olduğunu göstermektedir’’ diyen Prof. Dr. Selekler, yaşlılıkla ilgili doğru bilinen yanlışlara değindi
Uzmanlar, zamanla beden ve zihinde keskin geçişler yaşansa da, sağlıklı yaşlanmanın imkansız olmadığını savunuyor. ‘’Aslında, birçok çalışma yaşam tarzının; olumlu düşünceler, egzersiz, iyi uyku, doğru ilaç kullanımı ve sosyalleşme gibi unsurlarla desteklendiğinde sağlıklı yaşlanmanın mümkün olduğunu göstermektedir’’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaynak Selekler, bu konuyla ilgili efsanelerden bazılarını ve bunların ardındaki gerçekleri şöyle sıraladı:
1. Bunama onlar için kaçınılmazdır. (YANLIŞ)
Beyinde yaşla birlikte değişimlerin meydana geldiği doğrudur. Ancak insanlar yaşlandıkça demans risklerinin artmasına rağmen bu kaçınılmaz değildir. Birçok kişi demansı karakterize eden düşünce ve davranışta önemli düşüşler olmadan 90’lı yaşlarına ve sonrasına kadar normal yaşayabilir. Yaşlandıkça beyni yeni aktivitelerle uyarmaya devam etmek, hafızaya katkı sağlayabilir. Okuma, resim yapma, SUDOKU veya satranç gibi oyunlar oynamak, müzik dinlemek, bir müzik aleti çalmak bunun en iyi yollarıdır.
2. Yeni şeyler öğrenmekte güçlük çekerler. (YANLIŞ)
Yaşlılar da yeni şeyler öğrenme, yeni anılar oluşturma ve çeşitli becerilerle performanslarını iyileştirme becerilerine sahiptir. Bu onların beyin sağlığı için de çok faydalıdır.
3.Daha az uykuya ihtiyaçları vardır. (YANLIŞ)
Yaygın bir yanılgı, bir kişinin uykusunun yaşla birlikte azalması inancıdır. Çünkü yaşlı yetişkinlerin de tüm yetişkinlerle aynı miktarda uykuya ihtiyacı vardır: Her gece 7-9 saat. Çünkü yeterince uyumak kişiyi sağlıklı ve zinde tutar. Bu durum olası hafıza sorunlarının da önüne geçebilir.
4. Depresyona girmeleri normaldir. (YANLIŞ)
İnsanlar yaşlandıkça, kendilerini izole ve yalnız hissedebilir. Bu durum depresyon, kaygı ve üzüntü duygularına yol açabilir. Bununla birlikte, bu duygular yaşlanmanın normal bir parçası değildir. Çünkü yaşlanmak, arkadaşlarla ve aileyle uzun süreli ilişkiler ve sevdikleriyle paylaşacak bir ömür boyu sürecek hatıralar gibi birçok duygusal fayda sağlayabilir.
5. Kronik bir rahatsızlıkları varsa egzersizden uzak durmaları gerekir. (YANLIŞ)
Hemen hemen herkes, her yaşta ve çoğu sağlık koşulunda bir tür fiziksel aktiviteye katılabilir. Aslında fiziksel aktivite bazı kronik durumların yönetilmesine yardımcı olabilir . Egzersiz ve fiziksel aktivite (örneğin parkta yürüyüş yapmak) sadece zihinsel ve fiziksel sağlık için harika olmakla kalmaz, aynı zamanda yaşlandıkça bağımsız yaşamaya da yardımcı olur.
6. Ebeveylerinde Alzheimer varsa, kendileri de mutlaka bu hastalığa yakalanabilirler. (YANLIŞ)
Ailesinde bunama öyküsü olan kişinin Alzheimer hastalığına yakalanma şansı daha yüksek olabilir. Bununla birlikte, Alzheimer’lı bir ebeveyne sahip olmak, mutlaka o kişinin hastalığı geliştireceği anlamına gelmez.
7. Araç kullanmaktan vazgeçmeliler. (YANLIŞ)
Daha yavaş tepki hızı, azalan görme veya işitme ve güçsüzlük veya hareketlilik azalması gibi bir kişinin araç kullanma becerisini etkileyebilecek yaşla birlikte doğal değişiklikler meydana gelebilir. Araba kullanmayı sınırlama veya durdurma zamanının ne vakit olduğu sorusu yaşla değil kişinin güvenli araç kullanma becerisiyle ilgili olmalıdır. Aslında, yaşlıların emniyet kemerlerini takma ve hız sınırına uyma olasılıkları daha yüksektir
8. Sadece kadınlar osteoporoz konusunda endişelenmelidir. (YANLIŞ)
Osteoporoz kadınlarda daha yaygın olmasına rağmen , bu hastalık hala birçok erkeği de etkilemektedir. Erkekler kadınlardan daha fazla kemik yoğunluğuna sahip olduğundan, osteoporoza yakalanma olasılığı düşüktür. 50 yaşın üzerindeki her beş erkekten birinde osteoporozla ilişkili bir kırık olacaktır. 65 veya 70 yaşlarında, erkekler ve kadınlar aynı oranda kemik kütlesi kaybeder.
9. Sigarayı bırakmak onlar için çok geçtir. (YANLIŞ)
Sigarayı bırakmak için, ne kadar süredir sigara içildiği önemli değildir. Herhangi bir zamanda sigarayı bırakmak sağlığı iyileştirir. Sigarayı bırakanların soğuk algınlığı ve grip gibi daha az hastalığı, daha düşük bronşit ve zatürre oranları ve genel olarak daha iyi bir esenlik hissi vardır.
10. Kan basınçları düşüp, kendilerini iyi hissedince ilaçlarını bırakabilirler. (YANLIŞ)
Yüksek tansiyon, özellikle yaşlı yetişkinler için çok yaygın bir sorundur ve uygun şekilde tedavi edilmezse ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Tansiyon ilacı ile tansiyon düşerse bu, ilacın işe yaradığı anlamına gelir. Ancak, bu ilaç ömür boyu kullanılmalıdır. ‘’Ben iyiyim, artık ilaç almama gerek yok’’ diye düşünülerek ilaç bırakılırsa, kan basıncı tekrar yükselebilir, bu da felç, enfarktüs ve böbrek hastalığı gibi sağlık sorunları riskini artırır.