Mısır Gezisi İzlenimler  *1* Gize Piramitleri ve Sfenks

 

Mısır piramitlerine ait efsaneleri yıllardır kitaplardan okuyor, belgesellerini izliyordum.

Bu yıl Kültürel Miras dersini okuyunca Mısır uygarlığı bir bölüm olarak genişçe anlatıldı.

Merakım ve görme isteğim giderek arttı.

 

Vize olmayınca tur firmaları makul turlar düzenlemeye başladılar. Burdur Bucak’ta yer alan Özkan Tur’un firma sahibi ve rehberi Mustafa Özkan Bey’in firması ile anlaşarak Mısır’a gittim.

 

Korka korka başladığım gezi, Mustafa Bey’in geziyi güzel planlaması ve nezaketi ile çok güzel tamamlandı. Sabah altıda Antalya Havalimanı dış hatlar terminalinde buluştuk.

Mısır’ı görmem, ülkemi, milletimi ve Atatürk’ü daha çok sevmemi sağladı. Bu yazımda antik Mısır uygarlığının dünyaya armağanı olan piramitleri anlatacağım.

 

Sabah erken Antalya’dan Kahire’ye uçtuk. 20 kişilik grubumuzu Mısırlı rehberimiz karşıladı. Mısır’ın konukseverliğini bizlere yaşattı. Hiç su parası vermedik; hurma ve muz ikramları oldu. Türk konukseverliği gibiydi.

Mısır’ın başkenti Kahire’nin Gize semtinde bulunan 3 görkemli yapı olan Keops Piramidi, Kefren Piramidi ve Mikerinos Piramidi dev piramitlerdir.

 

Bölgede devlet adamları ve firavun eşleri için yapılmış çok sayıda piramit de bulunuyor. Piramitler, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.

 

Bu üç piramitten yalnızca Keops (Khufu veya Büyük Piramit olarak da bilinir) Dünyanın Yedi Harikası’ndan biridir ve Dünyanın Yeni Yedi Harikası listesinin de onur üyesidir.

 

Dev piramit, 4. Hanedan’dan Mısır Firavunu Khufu’nun bilimsel saptamalara göre anıt-mezar olarak MÖ 2560’da yaptırdığı Büyük Piramit’tir.

Geleneksel olarak piramit yapımı, Eski Mısır’da bir “platform-mastaba” kültürünün ürünüdür ve kraliyet için yapılır. Daha sonraları sayısız yığma mastaba yapılmıştır.

 

İlk piramitlerin en iyi örneği, ünlü mimar İmhotep tarafından yapılan Zoser Piramidi’dir. Bilimsel verilere göre Büyük Piramit 20 yılda yapılmıştır.

Önce bir kent yapılmış, taş blokları taşınmış ve yığılmıştır.

Yüzeyin düzleştirilmesi için uzun zaman çalışıldığı sanılıyor. Ancak taş blokların nasıl yerleştirildiği henüz anlaşılmış değil; çeşitli kuramlar üretiliyor.

 

Bir kurama göre yapılan spiral bir rampaya çıkarılan taş bloklar üst üste konuluyordu.

Rampa çamurla kaplanıyor, sulanıyor ve taş bloklar itilerek kaydırılabiliyordu. Bir diğer kurama göre taş bloklar dev manivelalarla kaldırılıyordu.

 

Benim görüşüm ise kum rampalar üzerinde taşların yükseltilerek insan ve hayvan gücü ile taşındığı yönünde. Kaldıraç sistemleri kurularak uzun yıllar ve büyük çaba ile inşa edilmiş gibi görünüyor.

Pek akıl işi değil. Antik dünyayı bugünkü akılla değerlendirmek doğru da değil.

Ancak o dönemde mimarlık ve mühendislik hizmetlerinde ileri seviyede olduklarını söylemek gerekir.

 

Büyük Piramit, 145,75 metreydi ama şimdi 10 metresini kaybettiği kabul ediliyor.

43 yüzyıl boyunca dünyanın en yüksek yapısıydı ancak 19. yüzyılda geçilebildi.

Yüzeyi yumuşak ve düzleştirilmiş taşlarla kaplıydı; kalıntısı hala görülebilmektedir. Eğimi 54 derece 54 dakikadır. Tabanının dört kenarı tam ölçüldüğünde ve yönleri belirlendiğinde kusursuzdur.

Taban köşelerinin birleştirilmesiyle tam bir kare elde edilir. Her kenarı 229 metredir ve kenar uzunlukları arasında maksimum hata oranı şaşırtıcı bir şekilde %0.1 bile değildir.

Piramidin, her biri birkaç ton ağırlığında olan dev kireç taşlarından yapılmış olduğu bilinmektedir.

 

Orion takım yıldızı ile aynı hizada olduğu ve yerleşiminin benzer olduğu gibi çok sayıda efsane ve kurgu da piramitler için söyleniyor. Ancak turizm, efsane satışıdır diyeyim.

Aynı bölgede Sfenks de yer alıyor.

 

Sfenks, kafası insan, gövdesi ise uzanan bir aslan biçimini alan bir heykeldir.

Dağı dev bir heykele çevirmişler.

Rehberimiz, Sfenks’teki yüzün Firavun Kefren’e ait olduğunu söyledi. Yapılış tarihi Dördüncü Hanedanlık (MÖ 2723-2563) dönemine denk geliyor.

Fakat bazı alternatif teoriler Sfenks’in Eski Hanedanlık döneminden önce (hatta bir teoriye göre tarih öncesi) yapıldığını iddia ediyor.

 

Sfenks’te temelleri granit olan temel taşları var. O dönemde granitin oraya nasıl geldiği ve nasıl işlendiği soruları da net cevap bulmuş değil.

Mısır’da dokuz yüz adet olduğu sanılan koç başlı Sfenksler de varmış ama biz onları görmeye gidemedik.

Antik Mısır anlatmakla bitecek gibi değil.

Mısır gezisi hem rehber Mustafa Özkan gibi dostlar kazandırdı hem de Mısır uygarlığını tanımamızı sağladı.

Mısır gezisini kayda aldım ve bölüm bölüm Mısır’ı anlatacağım.

 

Bugünkü yazımın konusu olan piramitleri birinci bölümde anlattım.

YouTube kanalım ve World Türk TV’den izlenebilir.

Devrim Alkaya ile Mısır’ı Keşfediyoruz program dizisinin ülkemizde ilgi çekeceğini umuyorum.

Umarım beğenirsiniz.

Mısır uygarlığını hem YouTube’da görsel olarak hem de yazı ile anlatmaya devam edeceğim.

Şimdilik Hoşça Kalın.