 Adalet Bakanı Bekir BozdaÄŸ, ziyaretlerde bulunduÄŸu AÄŸrı’da gazetecilerin sorularını yanıtladı.
CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın yeniden aday olup olamayacağına yönelik tartışmalarının ve CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak’ın bu konudaki deÄŸerlendirmelerinin ve kendisiyle ilgili sözlerinin hatırlatılması üzerine BozdaÄŸ, Öztrak’ın kendi konuÅŸmalarından rahatsız olduÄŸunu söyledi.
Anayasa ve hukukla ilgili konuda Adalet Bakanının konuÅŸmasının doÄŸal olduÄŸunu belirten BozdaÄŸ, “CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, 2023 seçimlerinde aday olamaz” tartışmasını Millet Ä°ttifakı’nın, bileÅŸenlerinin ve onlara destek verenlerin yaptığını dile getirdi.
“Onlar tartışıyor, bu konuyu. Biz tartışmaya açmadık” diyen BozdaÄŸ, “Sayın CumhurbaÅŸkanımızı 2023 seçimlerinde yenemeyeceÄŸini anlayanlar, umutlarını CumhurbaÅŸkanımızın anayasal ve yasal olan adaylığını engellemeye baÄŸlamış durumdadırlar. Yani bu fevkalade onlar için üzüntü verici bir durumdur. Bu, meydana çıkmaktan, adil bir yarışa katılmaktan, milletin hakemliÄŸine baÅŸvurmaktan ve milletin verdiÄŸi karara rıza göstermekten kaçındıklarını gösteriyor.” diye konuÅŸtu.
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın 2023’te aday olmasının Anayasa’ya da yasalara da uygun olduÄŸunun altını çizen BozdaÄŸ, bu konuda Anayasa’ya ve yasalara aykırı herhangi bir durumun söz konusu olmadığını ifade etti. Bakan BozdaÄŸ, sözlerini şöyle sürdürdü:
“2014’te yapılan seçim, parlamenter sistem içinde yapılmış bir seçimdir. Sembolik yetkilere sahip cumhurbaÅŸkanı seçimidir. Sorumsuz cumhurbaÅŸkanı seçimidir. Parlamentodan ayrı yapılmış bir cumhurbaÅŸkanı seçimidir ve yürütme organı olmayan bir cumhurbaÅŸkanı seçimidir. 2017 anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi ile beraber cumhurbaÅŸkanı seçiminde aday gösterme usulü deÄŸiÅŸti ve cumhurbaÅŸkanı seçimine dair maddelerin tamamı deÄŸiÅŸti ve yeniden yazıldı. Daha önce biliyorsunuz cumhurbaÅŸkanını, parti grupları ve siyasi partiler toplam oyu yüzde 5’e ulaşıyorsa onlar aday gösterebiliyordu. Son deÄŸiÅŸiklikle bunun içerisine 100 bin seçmen de imza topladığı takdirde cumhurbaÅŸkanı adayı gösterebilme imkanına kavuÅŸtu. Aday gösterme ÅŸartlarında bir deÄŸiÅŸiklik oldu. Önceden CumhurbaÅŸkanı seçilen 2014’te ne yapıyordu, partisi ile iliÅŸiÄŸi kesiliyordu. Nitekim Sayın CumhurbaÅŸkanı’mız 10 AÄŸustos 2014’te CumhurbaÅŸkanı seçilince partiyle iliÅŸiÄŸini kesti ve Genel BaÅŸkanlıktan, AK Parti üyeliÄŸinden ayrıldı ve o zaman CumhurbaÅŸkanı yürütme organı deÄŸildi.”
“Anayasanın yürürlük tarihini belirlediÄŸi hususta yorumla yürürlük tarihini kimse deÄŸiÅŸtiremez”Bakan BozdaÄŸ, 2017’deki anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸinden sonra cumhurbaÅŸkanı seçim usulünün de deÄŸiÅŸtiÄŸini hatırlattı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçimleri ile cumhurbaşkanı seçimlerinin birlikte ve aynı gün yapılmasının anayasaya açıkça yazıldığını ifade eden Bozdağ, ayrıca cumhurbaşkanının yürütme organı başlığı altında düzenlendiğini, şu anda cumhurbaşkanının devletin başı ve yürütme organı olduğunu söyledi Bozdağ, yürütme yetki ve görevlerini cumhurbaşkanının kullandığını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı statüsünün tamamen değiştiğini aktaran Bozdağ, şöyle devam etti:
“2018’de yapılan seçim yürütme organı olan, devletin başı olan cumhurbaÅŸkanı seçimidir. Bu 2017 anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸinin yürürlük maddesi olan 18’inci maddede çok açık bir ÅŸekilde bu kanunun 75, 77, 101 ve 102’nci maddeleri, cumhurbaÅŸkanı seçimiyle ilgili olan ve parlamento seçimiyle ilgili olan maddelerin, bu kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarihten sonra birlikte aynı gün yapılacak TBMM üyeliÄŸi seçimi ve cumhurbaÅŸkanı seçiminin takviminin ilan edildiÄŸi tarihte yürürlüğe girer diyor. Anayasa ne diyor? CumhurbaÅŸkanı seçimi, statüsü ve diÄŸer hususlarda yapılan deÄŸiÅŸikliklerin yürürlüğü, seçimi ile ilgili kısımlar, diÄŸer konular yürürlüğe ne zaman girecek? Bu ilk seçimde yürürlüğe girecek. Ä°lk seçim ne zaman yapıldı, 24 Haziran 2018’de yapıldı. Dolayısıyla 2017 anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸine göre CumhurbaÅŸkanı’mız ilk defa 2018’in 24 Haziranı’nda cumhurbaÅŸkanı seçildi. Ä°ki defadan fazla seçilemez kuralı buradan iÅŸlemeye baÅŸlıyor. Åžimdi 2023’te yapılacak seçim CumhurbaÅŸkanı’mızın yürütme organı ve devletin başı olarak ikinci seçim olacaktır. Yürürlüğünü açıkça yazıyor… Maddenin yürürlük tarihi çok açık. Anayasanın yürürlük tarihini belirlediÄŸi bir hususta yorumla, içtihatla, deÄŸerlendirmeyle yürürlük tarihini kimse deÄŸiÅŸtiremez. EÄŸer cumhurbaÅŸkanının ikinci defa seçilmesini istememiÅŸ olsaydı o zaman anayasaya bir istisna hükmü, bir geçiÅŸ hükmü koyardı. Anayasa koyucu, cumhurbaÅŸkanı olan o zaman yürürlüğe girdiÄŸinde Sayın CumhurbaÅŸkanı’mızın adaylığıyla ilgili bir istisna hükmü koymamıştır. Anayasa koyucunun koymadığı bir istisna hükmü yorumla da içtihatla da konulamaz.”
“Haksız bir yol açmak için ter dökmesinler”Anayasa Mahkemesinin daha önce verdiÄŸi kararları anlatan BozdaÄŸ, temel haklarla ilgili yapılan düzenlemelerin yeni haklar doÄŸurduÄŸunda bu hakların gelecekteki haklardan mahsup edilemeyeceÄŸini vurguladı.
Seçilme hakkı konusunda cumhurbaÅŸkanına iki defa seçilme hakkı yürütme organı olarak seçilme hakkı veren bir anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi olduÄŸunu kaydeden BozdaÄŸ, önceki seçimin yeni hükümlerin verdiÄŸi “2 defa seçilme hakkı”ndan mahsup edilemeyeceÄŸini bildirdi.
ErdoÄŸan’ın adaylığı konusunda anayasal ve yasal bir sorun olmadığını vurgulayan BozdaÄŸ, anayasal ve yasal sorun çıkarmak isteyenlerin boÅŸ yere gayret ettiÄŸini söyledi.
BozdaÄŸ, “Onlar 2023 seçimlerine hazırlansınlar. Orada yarışalım, görüşelim. HukuksuzluÄŸa sığınmak, haksız bir yol açmak için ter dökmesinler. Daha önce de ter döktüler, boÅŸuna yoruldular. Yorulmalarını istemeyiz.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
“Orman yangınlarını çıkaranlara yönelik cezalar”CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın, orman yangınlarını çıkaranlara yönelik cezalarla ilgili, “Caydırıcı bir ceza. Ben de diyorum ki ucu nereye dayanıyor idama mı, idam olmalı.” açıklamasını yaptığının hatırlatılması üzerine BozdaÄŸ, orman yangınlarının herkesi derinden üzdüğünü söyledi. “CiÄŸerlerimiz adeta cayır cayır yanmaktadır.” diyen BozdaÄŸ, ÅŸunları kaydetti:
“Sayın CumhurbaÅŸkanı’mız dün yaptığı açıklamayla mevcut cezaların yeterli ve caydırıcı olmadığı konusunda kanaatini ortaya koydu, en ağır yaptırım olan idam yaptırımı dahil her tür yaptırımın bu konuda deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸini ifade etti. Åžu anki mevzuatımıza göre kasten orman yakanlara verilen cezanın, hapis cezasının alt sınırı 10 yıldan baÅŸlıyor, üst sınırı yok. Bir örgüt faaliyeti çerçevesinde orman yakanların suçunun cezası ise müebbet hapis. Bu cezaların yeniden ele alınmasında biz de Adalet Bakanlığı olarak fayda görüyoruz. Sayın CumhurbaÅŸkanı’mızın konuÅŸmaları bizim için ayrıca talimattır, Bakanlık olarak çalışmaya baÅŸladık. Çalışmalarımız somutlaşınca Sayın CumhurbaÅŸkanı’mıza ve kamuoyuna açıklayacağız. Türkiye Büyük Millet Meclisi elbette bu konuda gerekli adımları eminim ki çalışmalar çerçevesinde atacaktır.”