EKONOMİ YORUMCULUĞU

Para icat edildiğinden beri insanlığın büyük bir kısmı icat edilen bu ürünü yaşamının merkezine koymuş, yeri gelmiş yeni bir dinin yüce, kuvvetli bir varlığı olmuş. Yani bir kısım için güce giden yolda amaç, benimde içinde olduğum ikinci grup içinse -eğlenmek, kaliteli yaşamak için- araç olmuş.

Paranın icat edilip, günümüze kadar gelen süreçte etkisini nasıl da katlanarak arttığını hepimiz görüyoruz. Çok değil, 90’lardan günümüze gelen süreçte bile paranın etkisinin ne oranda arttığını neleri -eğitim, sağlık, beslenme, eğlence, enerji, barınma gibi durumları- etkilediği ortada.

Birkaç istisna dışında dünyanın temel ekonomi modeli kapitalizmdir. Bu sistem yeri geldiğinde büyük, yeri geldiğinde küçük çapta tökezlemeler yaşasa da çökene kadar en etkili sistem olacağı ortada. Kim bilir çöküşten önceki son virajda, son umut olarak ülkeler birbirine olan borçlarını siler ama burada da adaletsiz olunduğu için sistem en büyük sorunu adaletsizlik yüzünden çöker.

Ben Anadolu Üniversitesi işletme fakültesi mezunu olarak ekonomi dersleri de gördüğüm için ve çocukluğumdan beri takip ettiğim için parasal sistemi az çok biliyorum. Şu an yaşadığımız dönemde 7-8 yaşlarındaki çocukların bile futbol ya da oyundan çok ekonomiyi konuştuğunu hesaba katarsak, benim amatör takibim çok önemli olmaz.

Takibimden gördüğüm en büyük çıkarım; üretimden kazanma devrinin yerini, paradan para kazanma döneminin başladığı ve 2000’li yıllardan bu yana hızı çok arttığı oldu. Eskiden sadece çok zenginlerin yaptığı bu işi artık akıllı telefonu olan herkes yapabiliyor.

Kripto para, emtia, hisse senedi, tahvil, bono ve faizler… Bunları almak kolay. Hatta çok kolay. İki parmak hareketi, birkaç tıktık… Fakat hangisi karlı ve kazancı daha iyi? Asıl soru bu. İster amaç olsun ister araç olsun, gelişen yapay zeka ve robotik teknolojiler, bireyleri üreterek kazanmaktan ziyade paradan kazanmaya doğru sürüklüyor. Bu durum ileride sistemin insanlık için çöküşüne neden olacak olsa da şimdilik bu düzen tam gaz devam ediyor. Devam eden bu durum için kazanç sağlananın tek yolu veri analizi yapmak. Henüz yapay zekanın el atmadığı bu alanda şimdilik insanlar var ve onlardan biri de yapay zeka dostu Kendisi benim YouTube’da keşfettiğim ABD tabanlı ya da teknoloji alt yapılı yatırım analistlerinden biri. Sık sık yatırım tavsiyesi vermiyorum desede yaptığı analiz ve yorumlar genelde doğru çıkıyor. Hatta çok doğru. Bu alandaki İslam Memiş, Selcuk Göçer ve ’tan bile iyi diyebilirim. Amacım kimseyi etkilemek değil fakat gözlemlerime göre Bora Özkent sosyal medya ekonomistleri arasında özellikle de ABD kanadında gelen veriyi analiz edip sunma konusunda çok başarılı. Üstelik bunu diğerleri gibi korkutarak yapmak yerine sakin şekilde bilgi sunup muhakeme etmenizi sağlayarak yapıyor. Bence bu özellikler önemli.

Değişen dünya ve ekonomi koşullarında umarım hepimizi mutlu edecek bir kazanca sahip olurda huzurlu şekilde yaşar gideriz.