Londra merkezli uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember, 96 ülkenin ve Avrupa Birliği’nin (AB) 2030 ulusal yenilenebilir enerji kapasite hedeflerini analiz etti. Bu ülkeler toplamda dünyanın yenilenebilir enerji kapasitesinin yüzde 96’sını, küresel elektrik talebinin yüzde 95’ini ve enerji sektörü emisyonlarının yüzde 94’ünü oluşturuyor. Bu 96 ülkeden 83’ünün 2030 için yenilenebilir enerji kapasite hedefi bulunuyor.
Analize göre, geçen yıl Dubai’de düzenlenen BM iklim müzakereleri COP28’de 130 ülke 2030’a kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına ve enerji verimliliği ilerleme hızını iki katına çıkarma taahhüdünde bulundu.
Ancak bu taahhüdün üzerinden geçen bir yılda, hükümetlerin yenilenebilir enerjideki ulusal hedefleri neredeyse hiç değişiklik göstermedi. Ekim 2024 itibarıyla, sadece 8 ülke yenilenebilir enerji hedeflerini güncelledi ve bu da küresel çapta yenilenebilir enerji hedeflerinin yalnızca 4 gigavat artmasını sağlıyor.
Ülkelerin 2030’a yönelik mevcut ulusal yenilenebilir enerji hedeflerinin toplamı 7 bin 242 gigavata karşılık geliyor ve bu da 2022’de kaydedilen 3 bin 380 gigavat kapasiteye göre 2,1 kat artış anlamına geliyor. Küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin üçe katlanması hedefine ulaşmak için 2030’a kadar 3 bin 760 gigavat ek kapasite daha kurulması gerekiyor.
Piyasa beklentileri yükseldi
Bu dönemde hükümetlerin hedeflerinde bir gelişme sağlanamadı ancak yenilenebilir enerji piyasaları ilerledi ve güneş enerjisine yönelik beklentiler yükseldi. Bu nedenle, hükümetlerin hedefleri güneş enerjisindeki büyümenin oldukça gerisinde kaldı.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), son 12 ayda 2030’a yönelik güneş enerjisi büyüme tahminlerini yüzde 22 yukarı yönlü güncelledi.
Rüzgar enerjisi için, hükümetlerin ulusal hedefleri 2030’a kadar kapasitenin sadece iki katına çıkarılmasını öngörüyor. Tahminler, 2030’da küresel rüzgar kapasitesinin mevcut ulusal hedeflerin toplamına benzer şekilde yaklaşık 2 bin 100 gigavata ulaşacağını, ancak bunun küresel çapta üç katına çıkarma hedefinin altında kalacağını gösteriyor.
Analiz, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA), Sahra Altı Afrika, Avrasya, Latin Amerika ve Asya dahil olmak üzere dünyanın önemli bölgelerinin, genel bölgesel hedefleri ile 2030’a kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarmak için gerekli olan kapasite arasında büyük bir fark olduğunu ortaya koyuyor.
Enerji depolama hedefleri yetersiz
Bu yıl 11-22 Kasım’da Bakü’nün ev sahipliğinde düzenlenen COP29 öncesinde ise COP29 Başkanlığı küresel enerji depolama kapasitesi için yeni bir vizyon ortaya koydu. Bu kapsamda, küresel depolama kapasitesinin 2022 seviyesine göre 6 katına çıkarılarak 2030’a kadar 1500 gigavata yükseltilmesi hedefleniyor.
Ember’in analizindeki 96 ülkeden sadece 30’unun bu tür ulusal depolama hedefi bulunurken, bu ülkelerin 2030 depolama hedeflerinin toplamı 284 gigavata karşılık geliyor. Bu rakam, 1500 gigavatlık hedefin oldukça altında kalıyor.
Ember Elektrik Analisti Katye Altieri, analizin bulgularına ilişkin değerlendirmesinde, yenilenebilir enerji piyasalarının geliştiğini ancak hükümetlerin hedeflerinin değişmediğini belirterek, “Yenilenebilir enerjinin büyümesi her yıl beklentileri aşıyor ve bu düşen fiyatlarla birleşiyor. Piyasalar büyüyor ancak ülkelerin hala yeterli hedef belirlememe sorunu var.” ifadelerini kullandı.
Muhabir: Nuran Erkul Kaya