Mısır Gezisi İzlenimleri – 4
Selahaddin Eyyubi Kalesi
Bucak Özkan Tur’un organizasyonunda 20 kişilik grubumuzla Mısır’dayız.
Rehberimiz Mustafa Özkan ve Mısırlı rehberimizin eğlenceli ve bilgilendirici anlatımlarıyla Mısır uygarlığını tanımaya başladık.
Onların değerli anlatımlarıyla Kahire’de yer alan tarihi camiler, Asılı Kilise, Hz. Meryem Kilisesi, Sinagog gibi dini yapıları gezdik. Tarihi dini yapıları gezdikten sonra rotamızı Selahaddin Eyyubi Kalesi’ne çevirdik.
Başkenti Kahire’de bulunan bu tarihi kalenin yapımına 12. yüzyılda Eyyubi Hanedanı’nın kurucusu Selahaddin Eyyubi tarafından başlanmış ve Osmanlı Devleti döneminde tamamlanmıştır.
Kalenin girişi güneyde, Salah Salem Caddesi tarafında, Ölüler Şehri’nin güney girişine yakındır. Kalenin bulunduğu tepe kireçtaşından olup 75 metre yüksekliğindedir.
Bu tepe, hemen yakınında bulunan ve 200 metre yüksekliğindeki Mukattam Tepeleri’nin bir uzantısıdır. Kale içinde bulunan anıtsal nitelikteki tarihi yapılar büyüleyicidir.
Kale içinde, 1830 ile 1848 yılları arasında Kavalalı Mehmet Ali Paşa tarafından yaptırılan bir Osmanlı camisi yer almaktadır. Bu cami, kalede bulunan en önemli tarihsel anıtlardan biridir. Caminin içinde Mehmet Ali Paşa’nın mezarı da bulunmaktadır.
Paşanın vefat ettiği 1849 yılına kadar ancak kaba inşaatı tamamlanabilen camide, Hidiv I. Abbas Hilmi tarafından mermer kaplamalar, kubbe içlerindeki kalem işleri ve Mehmed Ali Paşa’nın kabrini kuşatan pirinç parmaklık yaptırılmıştır.
1863 yılında Hidiv İsmâil Paşa tarafından bakır dökme kapılar eklenmiş, Sultan Abdülaziz’in Mısır’ı ziyareti sırasında minberin soluna bir maksûre ilâve edilmiştir.
Hidiv Tevfik Paşa döneminde, 1879’da avlu mermerleri yenilenmiş, kubbe kurşunları değiştirilmiştir.
1931-1939 yılları arasında caminin kubbe ve kemerleri restore edilmiştir.
İstanbul’dan getirtilen Mimar Yûsuf Boşnak başkanlığındaki usta ekibi tarafından inşa edilen cami, kubbeli bir harim ile şadırvanlı bir avludan oluşmaktadır.
Her kenarı 41 metre olan kare planlı harim, dört fil ayağına oturan 21 metre çapında ve zeminden 52 metre yüksekliğindeki bir merkezi kubbe ile dört yarım kubbe tarafından örtülmüştür.
Köşelerde ise dört küçük kubbe yer almaktadır.
Bu cami, mutlaka görülmesi gereken önemli bir eserdir.
Sultan el-Nasır Muhammed Camii, 14. yüzyılın başlarında inşa edilmiş bir Memlük camisidir.
Sultan Kalavun’un oğlu Sultan el-Nasır Muhammed tarafından 1318 yılında yaptırılmıştır.
Süleyman Paşa Camii, 16. yüzyılda inşa edilen bir Osmanlı camisidir. 1528 yılında, Yavuz Sultan Selim’in Mısır’ı fethinden 11 yıl sonra, Mısır Beylerbeyi Hadım Süleyman Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Cevhere Sarayı (Qasr al-Gawhara), 1814 yılında Kavalalı Mehmet Ali Paşa tarafından yaptırılan bir saraydır.
Mehmet Ali Paşa’nın kalede yaptırdığı iki saraydan ilkidir.
Ulusal Askerî Müze, eski Harem Sarayı (Qasr al-Haram) binasında yer almaktadır.
İngiliz işgali sırasında askerî hastane olarak kullanılmıştır.
Daha sonra, 1937 yılında sarayın bir bölümü askeri müze olarak düzenlenmiştir.
Kaleyi gezdikten sonra El Ezher Parkı’na doğru yola çıktık.
Park, çölün ortasında bir vaha gibi görünüyor.
Suyun, çölü yemyeşil bir bahçeye dönüştürdüğünü görmek oldukça etkileyiciydi.
Parkın içinde Memlük stilinde inşa edilmiş bir restoranda Mısır’a özgü lezzetler sunuluyor.
Ayrıca, Mısır el sanatlarından örneklerin satışa sunulduğu bir pazar yeri de mevcut.
Buraya yolunuz düşerse mutlaka uğramanızı tavsiye ederim.
Özellikle Mısır kebabı adı verilen, bir çeşit ızgara köfteyi denemenizi öneririm.
Kahire, 28 milyon nüfusuyla büyük bir metropol.
Tarihi yapıları ve binlerce yıllık kültürel mirasıyla yoğun ziyaretçi çeken bir şehir.
Ancak bu kültürel mirasın günümüzdeki hali üzerine daha fazla konuşmak gerekir.
Bu konuyu başka bir yazımda ele alacağım.
Kahire Kalesi, Mehmet Ali Paşa Camii ve el-Nasır Camii’ni anlattığım Devrim Alkaya ile Mısır’ı Keşfediyoruz TV programımızın 4. bölümünü YouTube kanalımda ve World Türk TV’de izleyebilirsiniz. Umarım beğenirsiniz.
Esen kalın.
Doç. Dr. Devrim Alkayaİnşaat Yüksek Mühendisi & TV Programcısı
