Özgüven, bireyin kendi değerine, yeteneklerine ve kararlarına duyduğu inançtır. Kendine güvenen bireyler, karşılaştıkları zorluklarla başa çıkabilir, bağımsız kararlar alabilir ve sosyal ilişkilerinde daha rahat olabilirler. Bu güven duygusu, kişinin kendisiyle ve çevresiyle barışık hissetmesini sağlar. Cesaret ve kararlılıkla ilişkilendirilse de, yalnızca dışa dönük bir duruş değil, aynı zamanda bireyin içsel huzur ve kendine olan saygısıdır.
Kişinin kendine güveninin tamamlanmasında esas rolü benlik kavramı oynar. Kişinin kim olduğu (benlik), olmak istediği kişi (ideal benlik) ve bu iki kavram arasındaki farktan doğan özsaygı, güven duygusunun temel taşlarını oluşturur. Kişi kendi değerlerinden uzaklaştığında veya istekleri dışında hareket ettiğinde bu duygu zedelenebilir.
Lindenfield, güveni iç ve dış olarak ikiye ayırır. İç güven, kişinin kendisiyle barışık olmasına ilişkin düşünce ve duygularını içerir. Kendini tanımak ve sevmek, içsel güvenin temelidir. Kendini kabul eden bireyler, benliklerine güvenirler ve daha huzurlu bir yaşam sürerler. Dış güven ise, kişinin duygularını kontrol edebilmesi ve iletişim becerilerini kullanabilmesiyle ilgilidir. Kişiler, kendilerinden emin ve memnun olduklarını çevrelerine yansıttıkları tavır ve davranışlarla gösterirler. Kendine güven, bireylerin doğasında bulunan ancak yaşam deneyimleriyle değişebilen bir özelliktir.
Albert Bandura, güven duygusunun “öz-yeterlik” kavramıyla bağlantılı olduğunu söyler. Yani insan, bir işi başarabileceğine inandıkça kendine daha fazla güvenir. Başarı deneyimleri arttıkça bu duygu da güçlenir. Carl Rogers ise güvenin, bireyin başkalarının onayına ihtiyaç duymadan kendini olduğu gibi kabul etmesiyle geliştiğini savunur.
Küçük başarılar, bireyin kendine olan inancını pekiştirirken, kişinin kendi değerini fark etmesi ve kabul etmesi güvenin sağlamlaşmasını sağlar. Kendine güvenmek, doğuştan gelen bir yetenek değil, zamanla kazanılan bir beceridir. Zaman zaman sarsılabilir ama her zaman yeniden inşa edilebilir.
Peki sen, özüne güvenme yolculuğunda hangi adımları attın?