TÜRK KADINI Meryem ATMACA
Bin 800 Türk Askerini kurtardı…
Meryem Atmaca!
Kendi birikiminden 10.000 altın vererek ,
Çar Rusya’sının elindeki 1800 Türk subay ve erlerini , Sibirya’dan anavatana ilhakını sağlayan kahraman TÜRK KADINI Meryem ATMACA…
Meryem ATMACA; Nene Hatun gibi, Şerife Bacı gibi , Ayşe ve Fatma Bacı gibi, Milli Mücadele yıllarında yaptığı fedakârlıkla dillere destan olan, hikâyesi hem gururlandırır, hem de hüzünlendirir.
Meryem ATMACA ne yazık ki tarihin tozlu raflarında, şanlı tarihimize, doğru baktığımız zaman, kahramanlıklarıyla geçmişe adını altın harflerle yazdırmış birçok kadın kahramanlarımız dan bir olarak görüyoruz…
Yine bir çoğumuzun ismini bile duymadığı, Rusya ile pazarlık yaparak varını yoğunu tüm mirasını Rusya’nın elinde esir bulunan yaklaşık 1800 askeri kurtarmak için harcayan Meryem ATMACA ’yı minnetle rahmetle anıyoruz…
1. Dünya Savaşı’nda Sarıkamış’ta, Osmanlı güçleri Ruslara karşı büyük zorluklar karşısında mücadele vermiş, soğuk, açlık, cephanenin yetersizliği gibi sebeplerden dolayı askerlerin çoğu şehit düşerken, kalanları da Rus’ların eline esir düşmüştür…
Karşılıklı esirler için, nasıl davranılacağı konusunda , savaş öncesi antlaşmalar yapılmış olsada , maalesef Ruslar bu antlaşmaları, her konuda olduğu gibi göz ardı ederler ….
Savaş meydanlarında esir düşen Türk askerlerinin yaşadıkları zorluklar ve sıkıntılar o kadar acıdır ki, daha Rusya’ya nakledilmeleri sırasında, hayvan ve yük taşımacılık da kullanılan ,pislik içinde ve kokan vagonlar ile taşınırlar…
Yaralı ve sağlıklı esirler bir arada tutulmaları, Ermenilerin idare ve kontrolü altında olmarı da ,varılan yerlerde vagonlar açıldığı zaman, her vagondan 10-15 Türk askeri şehit olarak çıkarılmakta ve yollarda cansız olan bedenler açık arazilere atmışlardır…
Sibirya’da Türk esirlerin nakil edildiği Rus kamplarının da vagonlardan aşağı kalır yanı yoktur…
Ruslar, daha önceden terk edilmiş olan fabrikaları kamplara çevirerek esirleri, insanların yaşamaları için elverişsiz olan bu ortamlarda tuttular…
Bu durum Rusya’da çıkan 1917 yılındaki Bolşevik İhtilali’ne kadar sürdü…
Rusya’da bu dönemde Çarlık rejimi yıkıldığı için, yönetimde başlayan karışıklıklar ve devlet düzeninin sarsılmasıyla, esir kampları oldukça bakımsız, yiyecek ve giyecek gönderme işlemlerinin durduğu sıralarda Meryem ATMACA devreye girer.
1800 Türk askerini kurtaran TÜRK KADIN Meryem ATMACA !!!
Bolşevik İhtilali’nin yol açtığı karışıklıktan istifadeyle bu esirlerin bir kısmı çeşitli vasıtalarla yurda dönebilme fırsatını yakaladıysa da bir kısmına bu esaret hayatı maalesef mezar olmuştur ….
Meryem ATMACA!
Elinde babasından kalma 10 bin altını vardı.
Belki de hiç kimsenin yapmayacağı fedakârlığı gösteren, Meryem ATMACA Ruslarla pazarlık yaparak zimmetinde bulunan altınları onlara verdi…. Askerlerimizi kurtardı.
Savaşın bilinmeyen kahramanı, fakir bir hayat süren, Meryem ATMACA’ ya milli mücadeleden sonra, genç TÜRKİYE CUMHURİYETİ, sahip çıkar…
Atatürk tarafından verilen Ankara kalaba’daki evleri devrin siyasi lideri tarafından hile ile gasp edilip, 6 çocukları ile sokağa atılmaları, bir kez daha tarihe bakınca bizleri utandırıyor.
Kendi birikiminden 10.000 altın vererek , Çar Rusya’sının elindeki 1800 Türk subay ve erlerini , Sibirya’dan Anavatana ilhakını sağlayan kahraman TÜRK KADINI Meryem ATMACA…
Türk Askerine Karşılık Babasından Miras Kalan Altınlarını Vererek Kurtaran Kahraman Türk Kadını , her yıl şehitlerimizi anarız peki o sırada esir verdiğimiz subayımız ve askerimiz..
Sarıkamış yenilgisinden sonra, 9.Kolordumuza bağlı 17 – 27 ve 28.Tümenimize bağlı birçok subay ve askerimiz esir düştü…
Tümen komutanlarından ihsan Paşa da dahil…
Bu sırada birçok Subayımız, Başkurtistan Ufa şehrinden Ubeydullah beyin yardımıyla önce Çine, oradan yurda kaçarak dönmeye çalışması…
Yurda dönemeyen, kalanlar için durum içleracısı. Her anları, her günleri azap içinde olmaları, Çarlık Rusyası , bu esirleri , o coğrafyadaki Türk’lere teşhir ederek, her fırsatta aşağılamaya, küçük görmeye çalışırlar…
Kahraman TÜRK KADINI , Miralay Ali Rıza ATMACA Toğan’ın eşi Meryem ATMACA!
Toğan, yani Ubeydullah efendinin kızı… Babasından kalan tüm serveti olan 10 bin altını pazarlıkta kullanarak Bolşevikler den esirlerimizi kurtarır…
Bu belge devlet arşivinden tarafımca bulunmuştur…
İşte bu kahraman Türk kadınını anmak ve unutmamak dileği ile….
En azından arabın Rabia’sından çok anılmayı hakkediyor…
Kutlu TİNİ şad, mekanı uçmağ olsun. Unutursak gök girsin kızıl çıksın!
Tarihçi – Yazar Çağrı YILMAZ